Vải lycra là gì? Ưu, nhược điểm và ứng dụng trong đời sống

Vải Lycra là một chất liệu nổi tiếng với độ đàn hồi và độ bền vượt trội, giúp nhiều trang phục luôn co giãn và bền đẹp theo thời gian. Cùng GAKVN tìm hiểu chi tiết về vải Lycra là gì, những ưu nhược điểm và ứng dụng đa dạng của loại vải này trong đời sống ở ngay bài viết dưới đây.

Vải Lycra là gì?

Vải Lycra là tên thương mại nổi tiếng của sợi tổng hợp Spandex (hay Elastane), một loại polymer có độ co giãn vượt trội (gấp 8 lần hình dạng ban đầu) và khả năng chịu nhiệt tốt. Cấu tạo sợi Lycra gồm các chuỗi monome dài liên kết bởi axit, mang lại độ bền và đàn hồi vượt trội hơn các sợi tổng hợp cùng loại.

Lycra có nguồn gốc từ sợi spandex do Joseph Shivers phát minh tại DuPont (Mỹ). Nhờ cấu trúc hóa học đặc biệt, vải Lycra còn có khả năng chống ẩm, mốc và vi khuẩn, khiến nó được nhiều hãng thời trang ưa chuộng dù giá thành tương đối cao.

Quy trình sản xuất vải Lycra bao gồm các bước chính là trộn macroglycol và monomer diisocyanat để tạo prepolymer; prepolymer tác dụng với axit amine tạo hợp chất nhớt; làm loãng hợp chất bằng dung môi; bơm dung dịch qua spinneret và phun thành dòng nhỏ; tiếp xúc với khí nitơ và dung môi nóng để chuyển sang thể rắn; nén bằng khí để tạo sợi; và cuối cùng là tiếp xúc với magie stearat để hoàn thiện sợi.

Vải Lycra là tên thương mại nổi tiếng của sợi tổng hợp Spandex (hay Elastane), một loại polymer có độ co giãn vượt trội (gấp 8 lần hình dạng ban đầu) và khả năng chịu nhiệt tốt.

Xem thêm:

Phân tích cấu tạo vải Lycra

Lycra là một loại sợi polymer tổng hợp với cấu trúc hóa học đặc biệt, quyết định khả năng co giãn của nó.

Thành phần

Lycra (Spandex/Elastane) được cấu tạo từ các polymer tổng hợp gốc polyurethane. Các phân tử trong Lycra có cấu trúc dạng chuỗi dài, với các đoạn cứng và đoạn mềm xen kẽ, cho phép sợi có thể kéo dài gấp nhiều lần chiều dài ban đầu và sau đó trở về trạng thái cũ mà không bị biến dạng.

Khi tạo thành vải, Lycra thường được pha trộn với các sợi khác theo một tỷ lệ nhất định:

Cotton/Lycra: Phổ biến cho quần áo hàng ngày, mang lại sự mềm mại và thoáng khí của cotton cùng độ co giãn của Lycra.
Nylon/Lycra (Polyamide/Lycra): Thường dùng cho đồ bơi, đồ thể thao, đồ lót do có độ bền cao, nhanh khô và khả năng co giãn tối đa.
Polyester/Lycra: Dùng trong đồ thể thao, đồ tập gym, giúp vải bền, ít nhăn và thoát ẩm tốt.

Tỷ lệ Lycra trong vải thường dao động từ 2% đến 20%, tùy thuộc vào mức độ co giãn mong muốn.

Mật độ sợi và khổ vải

Mật độ sợi của Lycra thường không được đo riêng lẻ mà phụ thuộc vào loại sợi chính mà nó được pha trộn cùng. Tuy nhiên, khi pha Lycra, các sợi vải sẽ có độ linh hoạt và đàn hồi cao hơn, cho phép dệt với mật độ thích hợp để đạt được độ ôm và form dáng mong muốn. Khổ vải của các loại vải có chứa Lycra phổ biến từ 1.2 mét đến 1.8 mét hoặc hơn, tùy thuộc vào loại vải nền và ứng dụng cụ thể trong ngành may mặc.

Định lượng vải (GSM – gram/m²)

Định lượng vải (GSM – gram/m²) của các loại vải chứa Lycra sẽ khác nhau tùy thuộc vào loại sợi chính mà Lycra được pha trộn và mục đích sử dụng.

Vải mỏng, nhẹ (dưới 150 GSM): Ví dụ như cotton/Lycra mỏng cho áo thun basic, đồ lót, váy mùa hè.
Vải trung bình (150 – 250 GSM): Phổ biến cho áo thun, áo polo, quần leggings, đồ thể thao thông thường.
Vải dày dặn (trên 250 GSM): Dùng cho quần tập gym, đồ bơi cao cấp, đồ lặn, hoặc các loại trang phục cần độ nén và ôm sát cao.

Vải Lycra mỏng, nhẹ Vải mỏng, nhẹ (dưới 150 GSM) thường phù hợp cho áo thun basic, đồ lót, váy mùa hè.

Xem thêm:

Ưu và nhược điểm của vải Lycra

Vải Lycra (Spandex) mang lại nhiều ưu điểm vượt trội cho các chất liệu khi được pha trộn, nhưng cũng có một vài nhược điểm riêng.

Ưu điểm

Co giãn vượt trội: Lycra có khả năng co giãn gấp 8 lần so với kích thước ban đầu, mang lại sự thoải mái tối đa. Chỉ cần 10% Lycra trong thành phần vải đã có thể tăng gấp đôi độ co giãn của chất liệu.
Tính thẩm mỹ cao: Vải Lycra mềm mại, giúp trang phục ôm sát cơ thể và tôn dáng, tạo vẻ ngoài gọn gàng và thu hút.
Độ bền vượt trội: Chất liệu này bền hơn nhiều so với các loại vải truyền thống, giúp sản phẩm có tuổi thọ cao.
Chịu nhiệt: Lycra thích hợp mặc khi trời nắng nóng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng sợi có thể mất độ co giãn nếu tiếp xúc với nhiệt độ quá cao, do đó nên hạn chế là ủi thường xuyên.
Tính linh hoạt: Lycra dễ dàng kết hợp với nhiều loại vải khác như cotton, thun lạnh, polyester, nylon, v.v., để tăng cường độ co giãn cho sản phẩm cuối cùng.

Nhược điểm

Thấm hút mồ hôi kém: Vải Lycra có khả năng thấm hút mồ hôi không tốt, điều này có thể gây khó chịu khi mặc trong thời gian dài hoặc khi vận động mạnh.
Giá thành cao: Do quy trình sản xuất phức tạp và công nghệ tiên tiến, vải Lycra có giá thành tương đối cao so với một số chất liệu khác.
Không thân thiện với môi trường: Là sợi tổng hợp, Lycra khó phân hủy sinh học, gây ra lo ngại về tác động môi trường.
Dễ hỏng do hóa chất: Sợi Lycra có thể bị hư hại khi tiếp xúc với các chất tẩy rửa mạnh, ảnh hưởng đến độ bền và tính đàn hồi của vải.

ải Lycra mềm mại, giúp trang phục ôm sát cơ thể và tôn dáng, tạo vẻ ngoài gọn gàng và thu hút.

Xem thêm:

Công dụng và ứng dụng của vải Lycra trong đời sống

Vải có chứa Lycra (Spandex) được ứng dụng rộng rãi trong rất nhiều lĩnh vực của đời sống, đặc biệt là may mặc:

Trang phục thể thao và gym: Đây là ứng dụng phổ biến nhất. Vải Lycra giúp tạo ra quần áo tập gym, đồ yoga, đồ chạy bộ, đồ bơi, đồ lặn, trang phục đạp xe, đồ thể dục nhịp điệu nhờ khả năng co giãn, ôm sát, thoát mồ hôi và giữ form.
Thời trang hàng ngày: Lycra được pha vào quần jean, quần legging, váy đầm ôm sát, áo thun, sơ mi để tăng sự thoải mái, giúp trang phục co giãn theo cử động và giữ dáng.
Đồ lót và đồ ngủ: Nhờ sự mềm mại và co giãn tối đa, Lycra được dùng trong sản xuất áo ngực, quần lót, đồ định hình (shapewear), đồ ngủ để mang lại sự thoải mái và vừa vặn hoàn hảo.
Trang phục biểu diễn và sân khấu: Vải có Lycra là lựa chọn hàng đầu cho trang phục vũ công, diễn viên, vận động viên biểu diễn nhờ khả năng ôm sát cơ thể, tôn dáng và cho phép thực hiện các động tác phức tạp.
Đồ quần áo bảo hộ và y tế: Một số loại băng y tế co giãn, đồ hỗ trợ phục hồi chức năng, hoặc trang phục bảo hộ chuyên dụng cũng có thể sử dụng Lycra.
Các ứng dụng khác: Lycra còn được tìm thấy trong vớ, tất chân, găng tay, các loại băng đô thể thao, v.v.

Tham khảo giá các loại vải:

Vải Lycra (Spandex) không phải là một loại vải độc lập mà là một sợi vải có khả năng co giãn, thoải mái, linh hoạt và khả năng giữ form phù hợp với các mẫu quần áo hiện đại. Nếu bạn là xưởng may hãy tham khảo ngay cửa hàng vải GAK để mua sắm các loại vải may đồng phục chất lượng nhé.

Vải lycra là gì? Ưu, nhược điểm và ứng dụng trong đời sống